Komisja, której pierwotna nazwa brzmiała: „Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mająca” była pierwszym ministerstwem oświaty publicznej w Polsce i pierwszą tego typu instytucją w Europie. Zorganizowała trzystopniowe szkolnictwo oparte na hierarchicznej zależności niższych szczebli od wyższych. Powstały dwie Szkoły Główne – w Krakowie i w Wilnie, którym podlegały szkoły średnie a im elementarne.
Do głównych reform systemu oświaty, obok wprowadzenia trzystopniowego podziału, zaliczyć należy: opracowanie nowego systemu nauczania, wprowadzenie podręczników w języku polskim, polską terminologię naukową, reformę Akademii Wileńskiej i Krakowskiej, utworzenie seminariów dla nauczycieli, wprowadzenie lekcji wychowania fizycznego, utworzenie 'Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych' (instytucji opracowującej podręczniki i programy nauczania) oraz dopuszczenie dziewcząt do edukacji na równych prawach z chłopcami.
Współcześnie
Na mocy artykułu 74 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku, zwanej Kartą Nauczyciela, rocznicę utworzenia Komisji Edukacji Narodowej uznano za oficjalne święto wszystkich pracowników oświaty. W każdej szkole organizowane są uroczyste apele.
Dokładne brzmienie artykułu:
Art. 74. W dniu rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, 14 października każdego roku, obchodzony będzie Dzień Edukacji Narodowej. Dzień ten uznaje się za święto wszystkich pracowników oświaty i jest wolny od zajęć lekcyjnych.
Na świecie
Dzień Nauczyciela jest świętem nie tylko Polskim. Jest obchodzony w większości krajów świata, różnicą jest tylko data. W Argentynie przypada on 11 września, w Brazylii 15 października, w Chinach 10 września a na Węgrzech jest to zawsze pierwsza niedziela czerwca. Czasem w poszczególnych państwach podobnie, jak w Polsce data wiąże się z lokalnymi wydarzeniami, jednak nie wszędzie.
Należy także wiedzieć, że Światowy Dzień Nauczyciela (Word Teacher’s Day) obchodzony jest także pod patronatem UNESCO. Ma to miejsce od 1994 roku a datą wybrano 5 październik.
